Z setkami technicznych terminów używanych każdego dnia w świecie finansów, nic dziwnego, że tak wiele osób uważa zarządzanie swoimi pieniędzmi za nieco zniechęcające. Aby pomóc w walce z tym problemem, stworzyliśmy listę podstawowych terminów bankowych, z nadzieją, że pomoże Ci ona lepiej poruszać się w świecie pieniędzy i finansów osobistych.
Kredyt
Istnieje kilka różnych scenariuszy, w których możesz usłyszeć słowo kredyt. Pierwszy scenariusz jest wtedy, gdy jesteś “na kredyt”. Najprawdopodobniej zetkniesz się z tym terminem patrząc na rachunek za energię. Jeśli zużyłeś mniej energii niż zapłaciłeś, prawdopodobnie będziesz miał kredyt – oznacza to, że dostawca jest Ci teraz winien pieniądze.
Możesz również spotkać się z pojęciem kredytu w odniesieniu do “posiadania kredytu”. Oznacza to, że pożyczyłeś pieniądze od pożyczkodawcy i masz historię pożyczania i spłacania pieniędzy.
Debet
Debet jest w zasadzie przeciwieństwem kredytu. Ponownie, możesz natknąć się na termin debet, kiedy patrzysz na swoje rachunki. Jeśli jeszcze nie zapłaciłeś swoich rachunków, możesz być na debecie, co oznacza, że jesteś winien pieniądze dostawcy. Możesz również spotkać się ze słowem debet w odniesieniu do “karty debetowej”. Karta debetowa to karta, która daje Ci dostęp do Twoich własnych pieniędzy. Za każdym razem, gdy wydajesz pieniądze za pomocą karty debetowej, są one potrącane z Twojego konta. Jest to przeciwieństwo karty kredytowej, która działa na zasadzie pożyczania pieniędzy od instytucji finansowej, z umową, że będziesz je spłacał wraz z dodatkowymi odsetkami.
Polecenie zapłaty
Polecenie zapłaty to termin używany do opisania transakcji finansowej, w której firma wypłaca środki z konta bankowego danej osoby. Polecenia zapłaty są najczęściej stosowane w przypadku powtarzających się płatności, takich jak rachunki. Twoja firma zajmująca się rachunkami będzie odpowiedzialna za ustawienie i zarządzanie tym, ile pieniędzy wychodzi z Twojego konta i kiedy. To strona otrzymująca kontroluje te płatności.
Powinieneś wyrobić sobie nawyk sprawdzania wyciągów bankowych lub przeglądania sekcji subskrypcji w Emmie, aby upewnić się, że nie jesteś obciążany nadmiernymi kosztami za jakiekolwiek polecenia zapłaty.
Zlecenie stałe
Polecenia zapłaty i zlecenia stałe są często uważane za to samo. Są one bardzo podobne, z tą różnicą, że w przypadku zlecenia stałego masz kontrolę nad tym, ile i jak regularnie jest płacone. Najlepszym przykładem zastosowania zlecenia stałego jest płacenie czynszu. Zlecasz bankowi, aby w regularnych odstępach czasu wpłacał określoną kwotę pieniędzy z Twojego konta bankowego na inne konto bankowe. Najważniejsze jest to, że zlecenia stałe są używane do stałych, regularnych płatności, w przeciwieństwie do polecenia zapłaty, gdzie miesięczna kwota może się zmieniać.
Wynik kredytowy
Ocena kredytowa, lub rating kredytowy, jest liczbą liczbową używaną do określenia Twojej wiarygodności, jeśli chodzi o pożyczanie pieniędzy. Wysoka ocena kredytowa oznacza, że masz większe szanse na otrzymanie pożyczki, kredytu hipotecznego i w innych sytuacjach, w których konieczne jest pożyczenie pieniędzy. Twoja ocena kredytowa określa również wysokość odsetek, które będziesz musiał zapłacić, dlatego ważne jest, abyś pracował nad podniesieniem swojej oceny.
Rachunek bieżący
Kolejnym terminem na naszej liście podstawowych pojęć bankowych jest rachunek bieżący. Rachunek bieżący to rodzaj rachunku bankowego, który jest najczęściej używany do codziennych wydatków. Na rachunku bieżącym możesz wypłacać gotówkę, wydawać pieniądze kartą oraz dokonywać i otrzymywać polecenia zapłaty. Na rachunek bieżący najprawdopodobniej wpływają również regularne płatności, takie jak pensja.
Kredyt w rachunku bieżącym
Na rachunku bieżącym przechowywane są Twoje pieniądze. Do tego konta może być również przypisany kredyt w rachunku bieżącym. Kredyt w rachunku bieżącym to po prostu kwota pieniędzy, którą możesz wydać w przypadku, gdy skończą się Twoje własne pieniądze.
Kredyt w rachunku bieżącym może być sklasyfikowany jako “autoryzowany kredyt w rachunku bieżącym” lub “nieautoryzowany kredyt w rachunku bieżącym”. W przypadku autoryzowanego kredytu w rachunku bieżącym, ustalasz z bankiem limit i możesz wydawać pieniądze do wysokości tego limitu. W przypadku nieautoryzowanego kredytu w rachunku bieżącym, wydasz więcej pieniędzy niż jest dostępne na Twoim koncie bankowym, bez ustalenia limitu z bankiem.
Korzystanie z kredytu w rachunku bieżącym wiąże się z pewnymi warunkami, o których należy wiedzieć. Po pierwsze, bank może obciążyć Cię opłatą lub odsetkami za korzystanie z tych pieniędzy. Z tego powodu należy myśleć o kredytach w rachunku bieżącym jako o środkach pieniężnych, które należy wykorzystywać wyłącznie do zaciągania krótkoterminowych pożyczek lub w nagłych przypadkach. Naprawdę nie chcesz w końcu płacić wysokich opłat tylko ze względu na nie, więc zastanów się, czy naprawdę potrzebujesz kredytu w rachunku bieżącym.
Stopa procentowa
Stopa procentowa jest najlepiej opisana jako procent pobierany od całkowitej kwoty, którą pożyczasz lub oszczędzasz. Jeśli pożyczasz pieniądze, stopa procentowa to kwota, jaką jesteś obciążany za pożyczenie pieniędzy. O odsetkach należy myśleć w taki sam sposób, jak o wynajmie samochodu. Pożyczasz samochód i płacisz niewielką kwotę za przywilej korzystania z niego. Używając rzeczywistych liczb jako przykładu, jeśli masz 1.000 zł, a stopa procentowa wynosi 5%, zapłacisz 50 zł odsetek.
Jeśli oszczędzasz pieniądze, odsetki są dokładnie takie same, z tą różnicą, że są one wypłacane Tobie. W ten sam sposób pożyczasz komuś swój samochód, a on w zamian daje Ci pieniądze. Jeśli wpłacisz 1.000 zł na konto oszczędnościowe, a stopa procentowa wynosi 5%, będziesz winien 50 zł odsetek.
Odsetki składane
To jest miejsce, w którym podnosimy oprocentowanie do góry. Jak wspomniano powyżej, kiedy oszczędzasz pieniądze, prawdopodobnie zarobisz niewielką kwotę odsetek od tych pieniędzy.
Odsetki składane działają w ten sposób, że zarabiasz pieniądze z odsetek, które zarobiłeś. Każdego roku, w którym Twoje pieniądze znajdują się na koncie oszczędnościowym, będziesz zarabiać na odsetkach z poprzedniego roku. Odsetki składane nie tylko pomagają Twoim oszczędnościom rosnąć, ale także przyspieszają tempo, w jakim Twoje oszczędności rosną.
Niefortunną rzeczą w przypadku procentu składanego jest to, że ta sama teoria dotyczy długów. Dlatego tak ważne jest, aby w pełni zrozumieć wysokość odsetek, jakie płacisz na kartach kredytowych. Zalety procentu składanego nie mają już zastosowania do zadłużenia. Będziesz płacić odsetki od odsetek zarobionych w poprzednich latach. Twój dług może szybko wymknąć się spod kontroli, utrudniając i wydłużając spłatę pozostałego salda.
Dlaczego jest to korzystne dla oszczędzających?
Najlepszą rzeczą dla oszczędzających jest to, że nawet jeśli nic nie dodajesz do swoich oszczędności, będą one nadal rosły. Na powyższym przykładzie możesz zobaczyć, ile pieniędzy zostało zarobionych w ciągu 10 lat. Teraz wyobraź sobie, jak wyglądałaby ta liczba, gdybyś trzymał te same pieniądze na koncie przez 40/50 lat!
Odsetki składane: Zadłużenie
Niefortunną rzeczą w przypadku procentu składanego jest to, że ta sama teoria odnosi się do długu. Dlatego tak ważne jest, aby w pełni zrozumieć wysokość odsetek, które płacisz na kartach kredytowych. Zalety procentu składanego nie mają już zastosowania do zadłużenia. Będziesz płacić odsetki od odsetek zarobionych w poprzednich latach. Twój dług może szybko wymknąć się spod kontroli, utrudniając i wydłużając spłatę pozostałego salda.
Jak w pełni wykorzystać procent składany
Podobnie jak w przypadku wszystkich porad dotyczących oszczędzania, im wcześniej zaczniesz, tym lepiej. Im dłużej będziesz w stanie odkładać swoje pieniądze, tym więcej korzyści zobaczysz. Dzieje się tak, ponieważ Twoje pieniądze będą rosły wykładniczo z każdym rokiem oszczędzania.
Możesz również sprawdzić stopy procentowe, gdy porównujesz, w którym banku oszczędzać. Wybierz bank z najwyższą stopą procentową. Jeśli bank oferuje codzienne naliczanie odsetek, oznacza to, że Twoje oszczędności będą rosły jeszcze szybciej, ponieważ będziesz zarabiał na zwiększonej dziennej sumie. Jest to często określane jako częstotliwość odkładania.
Stopy zwrotu są bardzo zróżnicowane i być może zdajesz sobie sprawę, że obecne stopy procentowe dla kont oszczędnościowych są bardzo niskie. Zazwyczaj zyski z inwestycji są znacznie wyższe, więc można rozważyć, czy nie jest to lepsza opcja dla Twoich pieniędzy.
Obliczanie odsetek złożonych
Jeśli chcesz obliczyć, ile mógłbyś zarobić na odsetkach składanych, istnieje skomplikowany wzór, którego możesz użyć. Jednakże, istnieje wiele kalkulatorów online, które wykonają ciężką pracę za Ciebie.
Zacznij od wybrania swojej waluty. Następnie dodaj saldo początkowe, stopę procentową, okres obliczeniowy i częstotliwość naliczania odsetek składanych. Naciśnij przycisk oblicz, a otrzymasz małe podsumowanie odsetek, które zarobiłeś.
Terminy związane z kryptowalutą, które musisz znać
Kryptowaluta może wydawać się zagmatwanym tematem. Ilekroć natkniesz się na ludzi dyskutujących o niej w sieci, może się wydawać, że wszyscy mówią w obcym języku. Jeśli kiedykolwiek rozważałeś inwestowanie w kryptowaluty lub po prostu chcesz zrozumieć, o czym ludzie mówią, jesteś we właściwym miejscu.
Kryptowaluta
Kryptowaluta jest taka sama jak zwykła waluta w tym sensie, że można za jej pomocą kupować i sprzedawać rzeczy. Różnica polega na tym, że kryptowaluta jest cyfrowa i zdecentralizowana. Oznacza to, że w przeciwieństwie do innych walut, żaden bank ani inna instytucja finansowa nie posiada ani nie kontroluje kryptowaluty.
Waluta fiat
Jest to nazwa nadana normalnej, wspieranej przez rząd walucie. Waluta ta nie jest zabezpieczona żadnym fizycznym towarem, takim jak złoto czy srebro. Rząd ma kontrolę nad tą walutą i jest w stanie określić, ile jej jest drukowane. Współczesnymi przykładami walut fiat są dolar amerykański i funt brytyjski.
Kryptografia
Kryptografia jest tym, co jest używane do zapewnienia bezpieczeństwa kryptowaluty. Jest to metoda ochrony informacji za pomocą kodów, które zapewniają, że tylko zamierzony odbiorca może je odczytać i odszyfrować.
Biała księga
Jest to dokument stworzony i wydany przez nowy blockchain, który szczegółowo opisuje technologię, koncepcję, metodologię i mapę drogową tego, jak zamierza odnieść sukces. Dokument ten jest tworzony w celu informowania inwestorów o tym, jak moneta będzie działać i funkcjonować. Dobrym przykładem, na który warto zwrócić uwagę, jest whitepaper Bitcoina.
Bitcoin
Pierwszy w historii rodzaj kryptowaluty został wprowadzony na rynek w styczniu 2009 roku. Jest to prawdopodobnie typ kryptowaluty, o której najczęściej dyskutuje się w sieci. Z biegiem lat Bitcoin odnotował niesamowity wzrost, ale był również świadkiem poważnych wahań w ciągu ostatnich kilku lat.
Altcoin
Jest to termin używany do opisania każdego innego rodzaju monety, która nie jest Bitcoin. Może to być odniesienie do jakichkolwiek innych tysięcy dostępnych monet.
Według CoinMarketCap, są to jedne z najbardziej trendy altcoinów w tej chwili:
- Fantom $FTM
- Kalata $KALA
- Solana $SOL
- Fetch.ai $FET
- Ethereum $ETH
Jeśli jesteś nowy w inwestowaniu w kryptowaluty, zawsze dobrze jest zbadać monety, które Cię interesują lub trzymać się większych, bardziej popularnych monet, które są dostępne.
Blok
Blok jest jak strona księgi głównej, która zawiera szczegóły transakcji. Transakcje te są trwale zapisywane, a bloki są układane razem w serię, tworząc blockchain.
Blockchain
Jest to technologia, która leży u podstaw wszystkich kryptowalut. Jest to forma cyfrowej księgowości, która jest zbudowana z serii bloków. Bloki te działają jak księga główna, która przechowuje zapis wszystkich transakcji (oraz inne dane), których nie można usunąć ani zmienić.
Zdecentralizowana
W kryptowalucie oznacza to, że nie ma centralnego punktu w sieci. Transakcje mogą odbywać się w trybie peer-to-peer, bezpiecznie online, bez potrzeby korzystania z pośrednika.
Scentralizowana
Jest to przeciwieństwo decentralizacji i oznacza, że istnieje pośrednik, taki jak giełda, który zarządza transakcjami. Kupujący i sprzedający ufają temu pośrednikowi, że będzie on zarządzał ich aktywami. Przykładem tego jest bank – jest on pośrednikiem pomiędzy klientami i sprzedawcami i obie strony ufają mu, że będzie odpowiednio zarządzał aktywami.
Hard Fork
Odnosi się do radykalnej zmiany w technologii blockchain, która będzie albo zatwierdzać lub unieważniać poprzednie transakcje i bloki.
Proof of Work
Jest to algorytm, który jest używany do potwierdzania transakcji i produkcji nowych bloków do blockchaina. Górnicy pracują konkurując ze sobą, aby ukończyć transakcje w sieci i otrzymać wynagrodzenie. Celem proof-of-work jest powstrzymanie użytkowników od drukowania dodatkowych monet, których nie zarobili, lub podwójnego wydawania. Jeśli użytkownicy byliby w stanie wydać swoje monety więcej niż raz, waluta stałaby się bezwartościowa.
Proof of Stake
Jest to proces podobny do proof of work w tym sensie, że jest to proces, w którym użytkownicy są wybierani, aby dodać nową partię transakcji do blockchaina i zarobić sobie trochę kryptowaluty w zamian. Blockchains Proof of stake zatrudniają użytkowników, którzy “stawiają” swoje własne kryptowaluty w zamian za szansę bycia w stanie zatwierdzić nowe transakcje, zaktualizować blockchain i zarobić nagrodę w zamian. Sieć wybiera zwycięzcę w oparciu o ilość kryptowaluty, którą “postawili” i jak długo była ona zainwestowana. W istocie sieć nagradza tych, którzy są najbardziej zainwestowani.
Adres
Jest to ciąg unikalnych zestawów liter i cyfr, które są unikalne dla każdej osoby, podobnie jak adres e-mail. Działa on jako wirtualna lokalizacja, do której można wysyłać kryptowaluty.
Klucze publiczne
Klucz publiczny to kod kryptograficzny, który pozwala na otrzymywanie transakcji kryptowalutowych i jest sparowany z kluczem prywatnym. Twój klucz publiczny to zazwyczaj adres, który jest po prostu skróconą wersją Twojego klucza publicznego.
Klucze prywatne
Klucz prywatny pozwala Ci udowodnić swoją własność aktywów i być w stanie wydać środki powiązane z Twoim kluczem publicznym. Klucz prywatny może przybierać różne formy, takie jak kod binarny o długości 256 znaków lub kod QR.
Portfel/Przechowywanie
Jest to miejsce, w którym przechowywana jest każda kryptowaluta, którą możesz posiadać. Zazwyczaj jest ona przechowywana cyfrowo za pośrednictwem różnych giełd.
Zimny portfel/przechowalnia
Odnosi się to do portfela, w którym Twoje monety są przechowywane w trybie offline (np. na komputerze lub innym urządzeniu). Ten typ portfela jest uważany za bardziej bezpieczny i trudniejszy do naruszenia, ponieważ nie jest podłączony do Internetu i jest podatny tylko na zagrożenia fizyczne. Zimne portfele mogą występować w dwóch formach: portfel papierowy lub sprzętowy. Papierowy portfel to wydruk Twojego klucza publicznego i prywatnego na kartce papieru. Jest to idealne rozwiązanie do przechowywania danych przez dłuższy czas, ponieważ jest niedostępny dla hakerów. Portfel sprzętowy jest urządzeniem, podobnym do USB, które przechowuje klucz prywatny i może być podłączone do komputera w celu przeprowadzania transakcji.
Gorący portfel/przechowalnia
Odnosi się to do portfela, w którym Twoje monety są przechowywane online i cyfrowo (np. poprzez giełdę). Te portfele są podłączone do Internetu i często uważane za mniej bezpieczne, ponieważ jest podatny na ataki online przez hakerów. Ponieważ portfel jest online, często jest o wiele łatwiej i szybciej dostępne w porównaniu do zimnego portfela.
Giełda
Nazwa nadana cyfrowym rynkom, na których można kupować i sprzedawać kryptowaluty.