Zagadnienia związane z oszczędzaniem wielu osobom umykają w pędzie codziennego życia. Tymczasem dbanie o swój budżet jest bardzo ważną kwestią, której nie powinno się bagatelizować. Nawet w przypadkach, gdy borykamy się z brakiem czasu i natłokiem obowiązków, warto troszczyć się o własne finanse, a oszczędzanie stanowi tutaj bez wątpienia istotny element całościowej strategii. Osoby, które nie czują się obeznane w tematyce finansowej, powinny nadrabiać zaległości. Źródeł informacji w tym obszarze tematycznym nie brakuje, choć oczywiście zawsze należy podchodzić w sposób krytyczny do znajdowanych treści. Ważne jest tutaj samodzielne myślenie, a także umiejętność dopasowania modelu postępowania do specyfiki własnej sytuacji. Zarządzanie finansami nie jest szczególnie trudnym zagadnieniem, niemniej jednak trzeba włożyć trochę wysiłku w ten proces oraz uważnie analizować poszczególne aspekty. Trzeba wykazać się tutaj odpowiedzialnym podejściem do sprawy, zaangażowaniem, dbałością o szczegóły, a także rozsądkiem.
Dlaczego systematyczne oszczędzanie jest ważne?
Posiadanie oszczędności lub ich brak to czynniki, które potrafią mieć duży wpływ na nasze codzienne funkcjonowanie i warto zdawać sobie z tego sprawę. Niestety wciąż wiele osób marginalizuje znaczenie tego zagadnienia. Oczywiście, istnieje mnóstwo ludzi, którzy nie mogą pozwolić sobie na odkładanie dużych kwot w miesięcznym rozrachunku. Nie chodzi jednak tutaj o to, aby odmawiać sobie wszystkiego, czy też oszczędzać za wszelką cenę. Nawet niewielkie sumy w długiej perspektywie czasowej mogą okazać się bardzo przydatne i mieć ogromne znaczenie z perspektywy naszego budżetu. Nie należy z góry zakładać, że w naszym konkretnym przypadku oszczędzanie jest niemożliwe. Warto pochylić się nad tą kwestią i naprawdę skrupulatnie ją przeanalizować z punktu widzenia naszych indywidualnych możliwości finansowych. Może bowiem okazać się, że po przeprowadzeniu wnikliwej kalkulacji uda nam się namierzyć obszary, w których możemy zmniejszyć swoje wydatki lub zwiększyć przychody. Dbanie o swój budżet przejawia się zarówno w rozsądnym gospodarowaniu pieniędzmi, jak i w organizowaniu dodatkowych źródeł dochodów. Oba te czynniki mają przecież ostatecznie przełożenie na to, ile mamy pieniędzy. Dlatego właśnie do tematu oszczędzania trzeba pochodzić w sposób kompleksowy. Dlaczego nie należy zapominać o zagadnieniach dotyczących systematycznego odkładania środków?
Poczucie bezpieczeństwa finansowego a oszczędzanie
W dzisiejszych czasach pieniądze są jednym z podstawowych elementów naszego codziennego życia. Można powiedzieć, że w zasadzie nie da się bez nich funkcjonować. To, ile środków mamy odłożone, decyduje często o naszym poczuciu bezpieczeństwa. Dla wielu osób jest to bardzo istotny czynnik. Świadomość tego, że w razie czego ma się na swoim koncie zapasowe pieniądze, jest niewątpliwie swego rodzaju komfortem. Z kolei brak jakichkolwiek oszczędności może budzić niepokój i przyczyniać się do naszej niepewnej sytuacji. Jeżeli nie mamy żadnych nadprogramowych środków, jesteśmy zmuszeni mieć nadzieję na to, że nic nieprzewidzianego się nie wydarzy, ponieważ w przeciwnym razie nasz budżet legnie w gruzach i możemy mieć problemy z załatwianiem codziennych spraw oraz zaspokojeniem podstawowych potrzeb. Dlatego właśnie opracowanie strategii finansowej w odniesieniu do naszych oszczędności jest bardzo ważne i trzeba mieć to na uwadze.
Zabezpieczenie na wypadek kłopotów finansowych
Posiadanie oszczędności daje nam swego rodzaju zabezpieczenie na wypadek wystąpienia kłopotów finansowych. W życiu mogą nastąpić rozmaite komplikacje takie jak na przykład:
- utrata pracy
- utrata płynności finansowej
Jeżeli mamy oszczędności, w pewnych sytuacjach może być nam po prostu łatwiej. Przeciwnicy oszczędzania mogliby tutaj argumentować, że przecież nie da się do końca przewidzieć skali naszych ewentualnych problemów finansowych, co sprawia, że uzbierane środki mogą okazać się niewystarczające. Oczywiście, takie ryzyko istnieje. Niemniej jednak zawsze lepiej mieć odłożone cokolwiek niż nic. Warto zatem dbać o to, aby gromadzić możliwie jak najwięcej. Oszczędzanie nie eliminuje z naszego życia wszystkich potencjalnych problemów, niemniej jednak stanowi ono posunięcie o charakterze ochronnym. Dobrze jest więc podejmować działania ukierunkowane na ten cel. Zaniechanie jakiejkolwiek formy oszczędzania nie jest odpowiedzialnym zarządzaniem pieniędzmi.
Odkładanie na przyjemności lub nieprzewidziane wydatki
Osoby, które mają problem ze zmotywowaniem się do oszczędzania, powinny zobrazować sobie dwie podstawowe sytuacje, w których dodatkowe pieniądze się przydają. Chodzi tutaj o:
- chęć sprawienia sobie przyjemności
- konieczność poniesienia nieprzewidzianych wydatków
Jeśli nie ma się nadprogramowych środków, często nie można sobie pozwolić na zakup, który być może sprawiłby nam przyjemność. Oszczędzanie ukierunkowane na tego rodzaju cele jest determinowane mechanizmem swego rodzaju nagrody – jeżeli coś odłożymy, będziemy mogli sobie kupić rzecz, na którą mamy ochotę. Może to być dobry bodziec motywacyjny na początek. Na późniejszym etapie strategicznych działań można trzymać się swojego postanowienia i wynagrodzić się za włożony wysiłek lub też stwierdzić, że jednak wolimy przeznaczyć oszczędności na coś niezbędnego lub zachować je na sytuację, która rzeczywiście będzie wymagała od nas poniesienia pewnych kosztów. Wówczas nagroda może przybrać jedynie charakter symboliczny. Z kolei perspektywa nieprzewidzianych wydatków może służyć do obudzenia w sobie potrzeby zabezpieczenia się i oszczędzania na takie przypadki jak chociażby:
- awarie sprzętów
- konieczność przeprowadzenia remontu
Niejednokrotnie różnorodne urządzenia są nam potrzebne w codziennym życiu i mają wpływ na nasze funkcjonowanie, dlatego też warto mieć odłożone środki na przeprowadzanie ich potencjalnych napraw. Podobnie jest w przypadku naszego otoczenia. Pomieszczenia, w których przebywamy, mają znaczenie dla naszego samopoczucia. Przyjemnie jest odpoczywać po pracy w zadbanym i estetycznym salonie, a niejednokrotnie może się okazać, że nasze wnętrze wymaga przeprowadzenia prac remontowych. Dobrze jest więc dysponować pieniędzmi, które można byłoby przeznaczyć na ten cel. Być może w naszym lokalu jest coś, co chcielibyśmy zmienić. Wyznaczenie sobie takiego punktu docelowego i sukcesywne dążenie do niego może być czynnikiem motywującym do oszczędzania. Później, gdy mamy już odłożone środki, można zdecydować, czy faktycznie konkretny wydatek jest nam potrzebny.
Jakie sposoby na oszczędzanie można wykorzystać w swojej strategii?
Istnieje wiele pomysłów, które można wykorzystywać w swojej strategii dotyczącej oszczędzania. Ważne jest, aby umiejętnie dopasowywać je do specyfiki swojej sytuacji finansowej. Wszelkie podejmowane przez nas działania powinny być rzetelnie przemyślane. Przydatne są tutaj narzędzia analityczne takie jak chociażby kalkulacje. Obliczanie, ile uda nam się odłożyć przy pomocy poszczególnych metod, może mieć również duży wpływ na naszą motywację do oszczędzania, co nie pozostaje bez znaczenia. Kiedy postanawia się odkładać pieniądze i trzeba w tym celu naprawdę dobrze zorganizować swój budżet, stawiając nieraz na pewne wyrzeczenia, czy też podejmując trudne decyzje, mogą pojawić się momenty zwątpienia. Dlatego właśnie dbałość o determinację, systematyczność oraz wiarę w cel swoich działań trzeba nieustannie podtrzymywać. Dotyczy to zarówno osób o silnej woli, jak i tych, które mają problem ze ścisłym trzymaniem się swoich postanowień. Naprawdę warto rzetelnie podejść do tematu opracowywania strategii oszczędzania.
Przemyślane i świadome decyzje zakupowe
Moment, w którym idziemy na zakupy, często pełen jest pokus. Niejednokrotnie decyzje w tym zakresie podejmujemy pod wpływem impulsu, czy też chwilowej zachcianki. Jest to spore zagrożenie dla naszego budżetu oraz postanowienia o oszczędzaniu pieniędzy. W sklepach jest mnóstwo towarów, które przyciągają spojrzenia, wzbudzają pozytywne skojarzenia, czy też po prostu sprawiają, że chcemy je kupić. Może być to wywołane na przykład:
- pozytywnymi wspomnieniami związanymi z poszczególnymi towarami takimi jak lubiany smak, wypracowane rytuały, czy też powiązanie tematyczne z rozrywką i przyjemnością
- nagłą ochotą na określony produkt
- wpływem działań marketingowych prowadzonych przez producentów towarów
Dobrym przykładem jest tutaj chociażby zwyczaj spędzania piątkowych wieczorów w towarzystwie przyjaciół oraz ulubionych przekąsek. Warto zadać sobie pytanie, czy celem spotkania jest po prostu rozrywka i utrzymywanie kontaktów, czy też głównym punktem są tutaj słodycze, słone przegryzki oraz fantazyjne kanapeczki? Wskazane dodatki kojarzą nam się przyjemnie, ponieważ podczas ich spożywania cieszymy się ze spędzania czasu ze znajomymi. Czy jednak faktycznie są nam one niezbędne w tej sytuacji, a jeśli tak, to może zawsze zaopatrujemy się w zbyt wiele produktów, a później z tego powodu narzekamy? Dobrze jest przyjrzeć się uważnie swoim nawykom i przeanalizować je z tej perspektywy. Nie oznacza to od razu, że mamy rezygnować ze wszystkich swoich rytuałów, ale być może warto coś w tym zakresie zmodyfikować.
Należy również uczyć się panowania nad impulsami. Wiele osób ma z tym problem. Tymczasem taka umiejętność potrafi być bardzo przydatna podczas zakupów. Podobnie praktycznym rozwiązaniem jest sceptyczne nastawienie w stosunku do reklam. Owszem, z materiałów o charakterze promocyjnym można niejednokrotnie czerpać przydatne informacje, dowiadywać się o istnieniu ciekawych propozycji, a także odkrywać interesujące promocje, niemniej jednak zawsze trzeba myśleć samodzielnie. W wielu przypadkach można znaleźć bardzo dobre i tanie odpowiedniki poszczególnych towarów, co potrafi mieć duże znaczenie z perspektywy oszczędzania. W dzisiejszych czasach odcięcie się od reklam jest prawie niemożliwe, niemniej jednak warto wypracować sobie umiejętność świadomego podejmowania decyzji zakupowych. Powinniśmy wybierać kupowane produkty w sposób przemyślany. Dobrze jest analizować ich ceny i porównywać je. Z pewnością istotnym aspektem jest tutaj także stosunek pomiędzy kosztem towaru a jakością, jaką ma on do zaoferowania.
Poszukiwanie promocji i korzystanie z okazji
Nie ulega wątpliwości, że podczas oszczędzania dużym wsparciem potrafią być rozmaite promocje. Może się wydawać, że stwierdzenie to stoi w sprzeczności z poprzednio poruszoną kwestią odporności na reklamy. W rzeczywistości jednak wcale tak nie jest. Chodzi o to, aby rozsądnie wybierać obniżki, z których chce się skorzystać. Warto analizować i sprawdzać, czy konkretne towary faktycznie mają obniżoną cenę, czy może występują w tym zakresie jakieś zawiłości, nieścisłości lub błędy. Dodatkowo podczas zakupów w promocjach trzeba pamiętać o tym, żeby nabywać produkty, które rzeczywiście chcielibyśmy mieć i których potrzebujemy. Zdarza się bowiem, że po zobaczeniu obniżki chcemy wydać na coś pieniądze tylko dlatego, że aktualnie na dany towar jest promocja. Ten mechanizm potrafi być bardzo zwodniczy. Jeżeli mamy bowiem do wyboru przeceniony produkt lub wyszukany przez nas zamiennik, często ma się ochotę kupić pierwszy ze wskazanych towarów, nawet gdy alternatywa ma niższą cenę niż ta promocyjna. Należy rozsądnie podchodzić do zakupów i analizować je, aby unikać wpadania w takie pułapki własnego umysłu. Dodatkowo warto zawsze mieć przygotowaną listę zakupów. Wówczas podchodzimy do konkretnych półek i wiemy, czego chcemy, co niejednokrotnie zmniejsza szanse na to, że zauważymy coś interesującego i dokonamy impulsywnego nabycia towaru.
Prowadzenie domowego budżetu a zapisywanie wydatków
Podobnie jak w przypadku opracowywania listy zakupów, bardzo pomocne przy oszczędzaniu jest prowadzenie budżetu domowego w formie pisemnej. Jeżeli planujemy nasze finanse, szacując pewne wartości w głowie, istnieje spore ryzyko pomyłki, a także zapominania o szczegółach. Dodatkowo mogą wkraść się tutaj pewne nieścisłości. Wszystko staje się więc bardzo ogólnikowe i obarczone dużym marginesem błędu. Jest to niepożądane w momencie, gdy chce się odkładać pieniądze i liczy się każdy grosz. Dlatego właśnie dobrze jest założyć sobie po prostu zeszyt lub plik na komputerze i notować w nim wydatki oraz zarobki. Za każdym razem, gdy uda nam się coś odłożyć, warto również to zapisywać, aby podtrzymywać swoją motywację poprzez obserwowanie efektów podejmowanych działań. Osoby, które funkcjonują w taki sposób, że gdy coś zapiszą, starają się tego dotrzymać, mogą odnotowywać również swoje cele oraz plany finansowe w domowym budżecie.
Poszukiwanie dodatkowego zatrudnienia
Kiedy chce się oszczędzać, ale ma się poczucie, że za mało się odkłada lub też ma się ograniczone możliwości w tym obszarze, warto zastanowić się nad przeprowadzeniem poszukiwań dodatkowego zatrudnienia. W tym zakresie istnieje całkiem sporo możliwości. Można skupić się na doraźnych zleceniach lub też na stałej pracy dodatkowej w niepełnym wymiarze godzin. Dobrze jest pomyśleć tutaj o zajęciu przyjemnym, a jednocześnie mającym do zaoferowania możliwie jak najwyższe stawki. Jeżeli znajdziemy zatrudnienie lub zlecenie niezwiązane z naszą codzienną pracą, może to być ciekawa odskocznia od tego, czym zajmujemy się na co dzień. Niemniej jednak trzeba pamiętać o tym, aby dbać tutaj o swoje samopoczucie. Nie chodzi bowiem o to, aby się przepracowywać, czy też doprowadzać się do stanu, w którym nie mamy już siły ani motywacji nie tylko do oszczędzania, ale również do wykonywania codziennych czynności. Trzeba naprawdę rozsądnie i odpowiedzialnie podchodzić do sprawy. Każdy musi indywidualnie zastanowić się nad tym, jakie są jego możliwości w tym zakresie oraz czy włożony wysiłek rzeczywiście będzie mógł zostać zrekompensowany w postaci istotnie wyższej sumy odkładanych środków.
Dodatkowe źródła przychodów
Jeżeli nie możemy pozwolić sobie na podjęcie dodatkowego zatrudnienia, ciekawym rozwiązaniem mogą być inne źródła przychodów. Przykładowo, wiele osób ma w swojej szafie mnóstwo ubrań, które od dawna nie są już używane. Być może nie pasują już na nas rozmiarem, a może po prostu zmieniliśmy styl lub konkretne elementy odzieży przestały się nam podobać. Bez względu na powód takiego stanu rzeczy, interesującą opcją może okazać się sprzedanie starych ciuchów. Warto pamiętać tutaj o tym, że przedmioty, które posiadamy dłużej niż 6 miesięcy, możemy sprzedać bez podatku dochodowego, co z perspektywy oszczędzania może mieć spore znaczenie. Jeżeli natomiast opracujemy pomysł na drobny biznes handlowy, mamy do dyspozycji działalność nierejestrowaną, która również okazać się może przydatnym narzędziem. W przypadku takiej formy osiągania przychodów musimy trzymać się wyznaczonego limitu przychodów – wówczas nie jesteśmy zobligowani do zakładania przedsiębiorstwa, aby mieć dodatkowe pieniądze ze sprzedaży określonych rzeczy.
Korzystanie z możliwości pomnażania swojego kapitału
Trzeba mieć na uwadze fakt, że niestety inflacja wpływa na nasze oszczędności. Trzymanie pieniędzy w domu, a nawet w bankach, ale na nieoprocentowanych kontach, sprawia, że zgromadzone przez nas środki wraz z upływem czasu tracą na wartości. Dlatego właśnie warto poszukiwać rozwiązań pozwalających na całkowite lub chociażby częściowe zahamowanie tego procesu. Dobrze jest analizować propozycje takie jak na przykład:
- lokaty bankowe
- konta oszczędnościowe
- obligacje
- inwestycje
Trzeba jednak pamiętać o tym, aby nasze decyzje w tym obszarze tematycznym były naprawdę rzetelnie przemyślane oraz uwzględniały skrupulatną analizę warunków dostępnych ofert. Nie należy się tutaj spieszyć z dokonywanymi wyborami, ponieważ w ten sposób łatwo o błąd. Należy dokładnie znać specyfikę poszczególnych rozwiązań, a także przyglądać się detalom propozycji. Celem jest bowiem znalezienie możliwie najkorzystniejszej dla siebie opcji. Pod uwagę trzeba brać więc zarówno własne potrzeby, oczekiwania i preferencje, jak i sytuację na rynku oraz szereg czynników, które mogą mieć finalnie wpływ na nasz budżet.
Monitorowanie swojej sytuacji finansowej
Osoby, które decydują się na oszczędzanie, powinny na bieżąco monitorować swoje finanse. Systematycznie weryfikując przeprowadzane działania, ma się bowiem możliwość wychwycenia ewentualnych błędów oraz szybkiej reakcji. Może bowiem okazać się, że do swojej strategii trzeba wdrożyć pewne modyfikacje. To właśnie dlatego prowadzenie notatek na temat domowego budżetu może być bardzo przydatnym narzędziem. Wystarczy bowiem zajrzeć w dane, aby mieć pogląd na to, jak aktualnie przedstawia się sytuacja. Dlatego właśnie nie należy bagatelizować roli tych zapisków – należy sumiennie i rzetelnie je prowadzić, nie pomijając niczego. Dodatkowo ważne jest, aby wpisów dokonywać na bieżąco, ponieważ w przeciwnym razie łatwo jest coś przeoczyć lub po prostu zapomnieć o jakimś wydatku, czy też przychodzie. W razie wątpliwości warto weryfikować nieścisłości ze swoim rachunkiem bankowym, jeżeli w przeważającej części to tam wpływają nasze pieniądze, a za zakupy płacimy przy pomocy karty.
Uporządkowane i skrupulatne zarządzanie własnymi finansami
W procesie prowadzenia notatek na temat swojego budżetu bardzo ważne jest uporządkowanie, a także skrupulatność. Należy opracować sobie sumiennie podpisane tabelki, aby wiedzieć, jakie informacje powinny być zamieszczone w poszczególnych rubrykach. Jednocześnie trzeba pamiętać o tym, aby zapiski były przejrzyste. Jeżeli widzimy, że nasz budżet robi się zbyt skomplikowany, można zrezygnować z części informacji – być może chcieliśmy zbyt szczegółowo monitorować nasze finanse. Jeśli jednak wiemy, że poszczególne dane są nam faktycznie potrzebne, wystarczy po prostu opracować odrębny plik na komputerze lub oddzielne zestawienie na innej stronie w zeszycie. Kwestia przejrzystości w zarządzaniu finansami jest bardzo istotna, dlatego też nie należy jej bagatelizować. W przeciwnym wypadku łatwo jest po prostu zagubić się w swoich notatkach i w rezultacie nic nie wyciągnąć z zapisywanych informacji, co podważa sensowność prowadzenia budżetu. Wszelkie kalkulacje powinny być czytelne oraz uporządkowane.
Jak dbać o swój budżet?
To, oczywiście, nie wszystkie zagadnienia, które mają zastosowanie w odniesieniu do oszczędzania oraz dbałości o własne finanse. Choć temat ten nie jest szczególnie skomplikowany, można z pewnością uznać go za bardzo rozległy. Istnieje tutaj bowiem wiele zagadnień, które można poruszać oraz analizować na mnóstwo rozmaitych sposób. Jeśli chodzi o sposoby na oszczędzanie, bez wątpienia przydatne jest zwrócenie uwagi na swoje opłaty za media. Może się bowiem okazać, że zużywamy więcej prądu, gazu, czy też wody, niż jest nam niezbędne. Takie proste rzeczy jak chociażby gaszenie lampy, gdy z niej nie korzystamy, czy też niezostawianie włączonego telewizora, kiedy nie oglądamy żadnych programów, mogą mieć spore znaczenie z perspektywy oszczędzania. Nie należy też zostawiać niezakręconego kranu w czasie mycia zębów. Podobne drobiazgi wydają się mało znaczące, ale codzienne nawyki potrafią naprawdę wpływać na nasze rachunki. Trzeba również przeanalizować abonamenty telefoniczne i internetowe. W gospodarstwach domowych zdarza się, że mamy ich więcej, niż faktycznie potrzebujemy, bo – na przykład – planowaliśmy zmieniać numer, ale tego ostatecznie nie zrobiliśmy. Jeśli finalnie zostaliśmy przy starym, a nowy już nabyliśmy, wówczas warto rozważyć usunięcie tego kosztu ze swojego budżetu. Jest to również przestroga przed nieprzemyślanym zawieraniem umów wiążących się ze stałymi wydatkami przez określony czas.
Oszczędzanie często jest wymagającym oraz długotrwałym procesem, który trzeba naprawdę starannie zorganizować. Na samym początku warto zastanowić się nad tym, z jakich wydatków można zrezygnować lub jak zoptymalizować koszty bez dużego wysiłku. W wielu przypadkach już samo to potrafi sporo dać. Jeżeli natomiast chce się zwiększyć dynamikę przyrostu swoich oszczędności, wówczas mogą być potrzebne pewne wyrzeczenia. Wszystko zależy od tego, jakie konkretnie cele sobie wyznaczymy oraz jakie dokładnie dobierzemy metody do ich realizacji.