Każda działalność gospodarcza musi posiadać pewne źródła finansowania. Kapitał bowiem, zgodnie z ujęciem teoretycznym, dzielimy na własny oraz obcy. Kapitał własny pochodzi od właścicieli firmy, natomiast obcy to głównie kapitał zwrotny. W jaki sposób możemy finansować naszą działalność gospodarczą?
Kredyt
Podstawowym narzędziem, po który sięgają przedsiębiorcy, jest kredyt. Jest on udzielany na nieco innych warunkach, niż w przypadku osób prywatnych. Mowa tutaj nie tylko o ewentualnej prowizji czy oprocentowaniu, ale przede wszystkim o ocenie zdolności kredytowej. To od niej bowiem zależy, czy przedsiębiorstwo otrzyma kredyt. W jaki sposób oceniana jest zdolność kredytowa? Analitycy biorą pod uwagę przede wszystkim cel, na jaki mają zostać przeznaczone pieniądze pochodzące z kredytu. Ważna jest także ogólna kondycja finansowa firmy, która podlega ocenie na podstawie przedstawionych sprawozdań finansowych z lat ubiegłych oraz z roku obecnego. Co istotne, przedsiębiorcy muszą również dostarczyć dokumentację potwierdzającą, iż nie zalegają oni z żadnymi opłatami na rzecz ZUS czy urzędu skarbowego. Mowa tutaj przede wszystkim o składkach na ubezpieczenie oraz podatkach. Na ogół kredyty udzielane są jedynie firmom, które charakteryzują się dobrą kondycją finansową, a także tym, które dobrze rokują na przyszłość. Niemniej jednak nie oznacza to, że o kredyt nie może ubiegać się nowo powstała firma, która przecież nie ma jeszcze żadnej, własnej historii finansowej ani kredytowej. Kredyty dla nowo powstałych firm również są udzielane, jednak wymagają one specjalnego zabezpieczenia, na przykład w formie ubezpieczenia czy poręczenia osoby trzeciej. Co więcej, bardzo często ocenia się również sytuację finansową właściciela firmy. To on bowiem staje się podstawowym gwarantem płaty zobowiązania. Warto mieć przy tym na uwadze, że kredyt to nie tylko pieniądze, które wpływają bezpośrednio na konto firmowe. Przedsiębiorcy mogą również uzyskać dostęp do linii kredytowej – procedura jej otwarcia wygląda podobnie, jak w przypadku tradycyjnego kredytu. Niemniej jednak wnioskując o linię kredytową, nie musimy podawać celu, na jaki zostaną wydatkowane środki.
Pożyczka
Kolejnym instrumentem finansowym, po jaki często sięgają przedsiębiorcy, jest pożyczka. Pożyczki bardzo często mylone są z kredytami, jednak z punktu widzenia ekonomii są to dwa, różne produkty finansowe. Otóż w przeciwieństwie do kredytu (którego udziela tylko i wyłącznie bank), pożyczki może udzielić nam każdy podmiot, a nawet osoba prywatna. Oczywiście, możemy również skorzystać z oferty wyspecjalizowanych firm pożyczkowych. Procedura uzyskania pożyczki jest różna, w zależności od tego, gdzie o nią wnioskujemy. Jeśli w banku, to będziemy musieli przejść taką samą weryfikację, jak w przypadku kredytu. Jeśli zaś pożyczka ma charakter prywatny, to warunki, na jakich jest udzielana, ustalane są bezpośrednio pomiędzy stronami. Kwoty pożyczki zwykle nie są zbyt wysokie, jednak pozwalają przedsiębiorcom zachować płynność finansową, przynajmniej krótkoterminowo. Pożyczka może być również udzielona przez podmiot publiczny, w ramach pomocy podmiotom gospodarczym. Środki mogą pochodzić na przykład z Unii Europejskiej lub z gminy. Zazwyczaj tego rodzaju pożyczka jest nisko oprocentowana, a czasami nawet i bezzwrotna (oczywiście, należy wtedy spełnić dodatkowe warunki). Pożyczki od podmiotów publicznych udzielane są na nieco innych, preferencyjnych warunkach. Zwykle mogą starać się o nie nowo powstałe firmy lub podmioty, które mają problem z utrzymaniem się na rynku, na przykład ze względu na sytuację epidemiologiczną czy kryzys finansowy. Niemniej jednak warto mieć na uwadze, że pożyczki udzielane ze środków publicznych nie są przyznawane przez cały czas. Warto zatem na bieżąco sprawdzać strony internetowe na przykład urzędów gminnych.
Faktoring
Innym sposobem finansowania działalności gospodarczej jest faktoring. Polega on na wcześniejszym uzyskaniu zapłaty za fakturę, która ma wydłużony termin płatności. Jak dokładnie to działa? Otóż najczęściej wystawiamy naszym klientom faktury z odroczonym terminem płatności. Może wynosić on 2 tygodnie, a może wynosić on miesiąc i więcej – bez względu na okres prolongaty, w czasie jego trwania pozostajemy bez należnych pieniędzy. Fachowo mówi się, że zamrażamy wtedy nasze środki w należnościach. Niemniej jednak dla przedsiębiorców najważniejsze jest, że nie mogą w tym czasie dowolnie dysponować gotówką, ponieważ jej nie mają. Oczywiście, możemy nie udzielać naszym kontrahentom kredytu kupieckiego, jednak wtedy prawdopodobnie nie będą oni chcieli korzystać z naszych usług. Wielu z nich ceni sobie bowiem możliwość odroczenia płatności za towar lub usługę. Możemy za to skorzystać z faktoringu. Aby to uczynić, musimy podpisać umowę z firmą faktoringową, której będziemy wysłać wystawioną kontrahentowi fakturę. Firma, po jej ocenie, przeleje środki pieniężne na nasze konto. Oczywiście, pobierze przy tym prowizję, a więc otrzymana kwota nie będzie równa kwocie brutto, która figuruje na fakturze. Przedsiębiorcy mogą wybrać faktoring pełny – wtedy też otrzymujemy pieniądze bez względu na to, czy nasz kontrahent finalnie uiści płatność. Tymczasem faktoring częściowy zakłada, że w dalszym ciągu ponosimy ryzyko niewypłacalności kontrahenta. Z faktoringu nie może korzystać każdy podmiot gospodarczy – z oczywistych względów jest on wykluczony dla przedsiębiorców, którzy prowadzą sprzedaż jedynie na rzecz klientów prywatnych, wystawiając paragony, a nie faktury. Klienci bowiem dokonują płatności od razu po przeprowadzeniu transakcji, a więc nie mamy do czynienia z odroczonym terminem płatności.
Leasing
Kolejnym narzędziem, które może posłużyć do finansowania naszej działalności gospodarczej, jest leasing. Dzieli się on na leasing finansowy oraz operacyjny. Leasing finansowy podobny jest do zakupu na raty – pod koniec okresu spłaty przedmiot leasingu przechodzi na naszą własność. Tymczasem w przypadku leasingu operacyjnego przedmiot ten wraca do właściciela – wtedy też leasing przypomina nieco dzierżawę lub wynajem. W leasing możemy wziąć różne sprzęty – niektórzy leasingują drukarki, komputery, meble, inni zaś nawet samochody. Ogromną zaletą leasingu jest fakt, iż aby użytkować powyższe rzeczy, nie musimy jednorazowo wydawać gotówki. Zamiast tego opłacamy miesięczne raty leasingowe. Co więcej, po zakończeniu okresu umowy, możemy wziąć w leasing zupełnie nowy sprzęt. Jest to dobre rozwiązanie przede wszystkim dla osób, które lubią być na bieżąco z nowymi technologiami, lecz z drugiej strony nie mają wystarczająco dużo gotówki na zakup sprzętu. Dodatkowo w leasing często możemy wziąć na przykład maszynę produkcyjną, bez której prowadzenie firmy jest po prostu niemożliwe. Niestety, leasing to stosunkowo drogie rozwiązanie. Na ratę leasingową składa się bowiem część kapitałowa oraz odsetkowa, a więc wynagrodzenie dla leasingodawcy. Co więcej, leasing, na mocy nowych przepisów podatkowych, przestał być już tak opłacalny, jak kiedyś – dotyczy to w szczególności leasingowania samochodów.
Kredyt kupiecki
Niedopasowanie terminów płatności faktur zakupowych do terminów zapadalności faktur sprzedażowych może powodować problemy z utrzymaniem płynności finansowej. Dlatego też warto nie tylko udzielać swoim kontrahentom kredytu kupieckiego, ale również samemu z niego korzystać. Przypomnijmy, iż kredyt kupiecki polega na odroczeniu terminu płatności za wykonaną usługę lub zakupiony towar. Obecnie wiele firm oferuje odroczenie terminu zapadalności faktury o nawet 2-3 miesiące, choć standardem są raczej 2 tygodnie lub miesiąc. Niemniej jednak warto skorzystać z kredytu kupieckiego w każdym przypadku. Pozwoli nam to płynniej zarządzać finansami naszej firmy, co jest niezwykle istotne w dłuższej perspektywie czasowej. Terminy płatności faktur warto negocjować już w momencie podpisywania umowy – później może być o wiele trudniej uzyskać kredyt kupiecki. Pamiętajmy, że od kredyt kupieckiego nie płacimy żadnych odsetek.